تاریخ دادنامه: ۱۸/۷/۱۳۹۰ شماره دادنامه: ۲۹۱ کلاسه پرونده: ۸۹/۱۱۸
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام‌کننده: مدیرکل امور حقوقی سازمان پزشکی قانونی
موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: درخصوص ترکیب اعضای هیات تجدیدنظر همعرض رسیدگی به تخلفات اداری، آراء متهافتی از شعب دیوان عدالت اداری صادر شده است بدین نحو که پس از اعتراض اشخاص به آراء هیاتهای تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری کارکنان دولت، شعب دیوان عدالت اداری عندالاقتضاء حکم به نقض آراء هیات تجدیدنظر تخلفات اداری صادر و رسیدگی به هیات تجدیدنظر همعرض تخلفات اداری ارجاع شده است و پس از صدور رای در هیات مذکور و اعتراض مجدد به آن، تعدادی از شعب دیوان عدالت اداری از جمله شعبه۲۱ به موجب دادنامههای ۵۳۵ مورخ ۱۳/۴/۱۳۸۸ و ۷۲۲ مورخ ۱۴/۵/۱۳۸۸ و شعبه ۲۲ به موجب دادنامه ۱۵۲ مورخ ۴/۲/۱۳۸۷ و شعبه ۲۳ به موجب دادنامه ۱۳۸ مورخ ۳۱/۱/۱۳۸۸ بدون توجه به ترکیب اعضای صادرکننده رای معترضٌبه، از این حیث که آیا در صدور رای اولیه هیات تجدیدنظر دخالت داشتهاند یا خیر؟ به وارد نبودن شکایت حکم صادر کرده‌اند. ولیکن در یک مورد، شعبه ۲۳ دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۷۳۲ مورخ ۲۵/۵/۱۳۸۸ با این استدلال که چون یکی از اعضای صادرکننده رای هیات همعرض تجدیدنظر، در صدور رای اولیه هیات تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری دخالت داشته است حکم به ورود شکایت و نقض رای هیات هم عرض تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری صادر کرده است.
مدیرکل امور حقوقی سازمان پزشکی قانونی کشور با توجه به مراتب فوقالذکر، به موجب نامه شماره ۵۹۵۳۴ مورخ ۱۸/۱۱/۱۳۸۸ رفع تعارض و صدور رای وحدت رویه را خواستار شده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یادشده با حضور روسا، مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رای مبادرت میکند.
رای هیات عمومی
الف ـ تعارض در مدلول آراء یاد شده محرز تشخیص داده شد.
ب ـ نظر به این که شعبه بیست و سوم دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۱۴۴۰ مورخ ۳۰/۶/۱۳۸۷رای هیات تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری سازمان پزشکی قانونی را از حیث نقص در تحقیقات نقض نکرده است تا با وحدت ملاک از بند ۲ ماده ۲۶۵ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب سال ۱۳۷۸ و ماده ۴۰۱ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹، برای رسیدگی مجدد به همان هیات رسیدگی به تخلفات اداری ارجاع شود بلکه نقض رای هیات مزبور به لحاظ وجود اشکالاتی بوده است که مقتضای آن رسیدگی مجدد ماهوی در هیات همعرض تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری تشخیص داده شده است و با تنقیح مناط از تبصره۲ ماده۲ قانون رسیدگی به تخلفات اداری مصوب سال ۱۳۷۲ مبنی بر این که « هیچ یک از اعضای اصلی و علیالبدل هیاتهای بدوی یک دستگاه نمیتوانند همزمان عضو هیات تجدیدنظر همان دستگاه باشند. همچنین اعضای مذکور نمیتوانند در تجدیدنظر پروندههایی که در هنگام رسیدگی بدوی به آن رای دادهاند، شرکت کنند.» لزوماً میبایست پرونده پس از نقض با حضور اعضایی غیر از کسانی که رای اولیه را صادر کرده‌اند، در هیات همعرض رسیدگی شود. علیهذا رای شعبه بیست و سوم دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۷۳۲ مورخ ۲۵/۵/۱۳۸۸ مبنی بر وارد دانستن شکایت و نقض رای هیات همعرض تجدیدنظر تخلفات اداری سازمان پزشکی قانونی از حیث این که در آن ترتیب فوق رعایت نشده است، صحیح و موافق مقررات تشخیص داده میشود. این رای به استناد بند ۲ ماده ۱۹ و ماده ۴۳ قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازمالاتباع است.
رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدجعفر منتظری
